VHDN.VN LTS: Những ngày cuối năm, khi tiết xuân đang về trên dải đất biên cương, đoàn chúng tôi có dịp được ra công tác tại Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh và các đồn biên phòng vùng Đông Bắc tổ quốc. Năm 2021, mặc dù trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến nguy hiểm khôn lường, cũng như khí hậu, thời tiết cực đoan và hoạt động của các tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới vẫn diễn ra hết sức phức tạp, nhưng từ các đô thị, cửa khẩu giao thương quốc tế đến các bản làng nằm nép mình bên những thửa ruộng, đồi nương xanh ngát, ở đâu chúng tôi cũng cảm nhận được sự bình yên trong cuộc sống đời thường của người dân biên giới. Bởi chúng tôi biết: Lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã và đang là “Lũy thép” vững chắc nơi tuyến đầu tổ quốc.
“Lá chắn thép” trong công tác quản lý và bảo vệ vững chắc cửa khẩu, biên giới tổ quốc
Đồn Biên phòng Cửa Khẩu Quốc tế Móng Cái bắt tội phạm.
Trao đổi với chúng tôi về công tác tuần tra, kiểm soát bảo vệ biên giới, đồng chí đại tá Nguyễn Thanh Hải, Chính ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh là lực lượng nòng cốt, quản lý, bảo vệ 118,825 km đường biên giới trên bộ và 191 km đường biên giới trên biển. Địa bàn gồm: 82 xã, phường, thị trấn thuộc 10 huyện, thị xã, thành phố biên giới, hải đảo của tỉnh Quảng Ninh. Để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia và an ninh biên giới, vùng biển của tỉnh Quảng Ninh được ổn định, năm 2021, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức 22.565 lượt tổ/148.607 cán bộ chiến sĩ tăng cường tuần tra kiểm soát, quan sát, mật phục, chốt chặn và cơ động lực lượng bảo vệ biên giới; điều động 342 lượt tàu, 1509 lượt xuồng/6571 lượt cán bộ chiến sĩ tuần tra, kiểm soát trên sông biên giới và trên biển, đấu tranh phòng chống tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn và phòng chống dịch bệnh”.
Nghe chúng tôi hỏi về những khó khăn, đồng chí Chính ủy chia sẻ: “Năm 2021, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh giữ trọng trách với nhiệm vụ kép là: Vừa bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới, vừa thực hiện nhiệm vụ chống dịch bệnh Covid-19 với điều kiện hiện nay hết sức khó khăn, trong đó có yếu tố khắc nghiệt của thời tiết, nhất là mùa đông nơi biên giới và đặc biệt là trên các điểm cao và cung đường tuần tra biên giới nằm cheo leo trên vách núi đá với địa hình hiểm trở được ví như “Sống lưng khủng long” thời tiền sử. Ví dụ như mốc 1302 tiếp giáp với Lạng Sơn hay mốc 1305 ở Bình Liêu, hiện nay cán bộ chiến sĩ Bộ đội Biên phòng chúng tôi phải thường xuyên làm nhiệm vụ ở điều kiện thời tiết từ 3-4oC, những ngày trở gió rét và mưa lạnh, nhiệt độ xuống còn dưới âm 5oC có băng tuyết. Trên đó cán bộ chiến sĩ còn gặp phải sự khó khăn rất khốc liệt là sự thiếu nước ngọt sinh hoạt. Hàng ngày anh em vừa thực hiện nhiệm vụ, vừa phải dùng xe máy đi lấy nước cách xa 05 km về dùng. Nhưng các cán bộ chiến sĩ vẫn bám chặt địa bàn. Đặc biệt trong suốt thời gian vừa rồi, nước bạn đã tiến hành xây dựng hàng rào biên giới, nên hàng ngày ở các mốc 1305 và điểm cao 1085, chúng tôi lúc nào cũng duy trì một tổ công tác gồm 04 đồng chí biên phòng và 02 dân quân của huyện Bình Liêu, 6h sáng là hành quân lên và nằm ở đó để theo dõi, giám sát đến 18h mới từ trên núi xuống…”.
Hoàn thành tốt nhiệm vụ trinh sát, phòng chống tội phạm và ma túy
Chiến sĩ Biên phòng tỉnh Quảng Ninh tuần tra biên giới
Năm 2021, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo đấu tranh thành công 06 chuyên án, 01 kế hoạch nghiệp vụ, trong đó có 03 chuyên án và 01 kế hoạch nghiệp vụ đấu tranh với nhóm đối tượng tổ chức mua bán trái phép chất ma túy; 02 chuyên án đấu tranh với đường dây tổ chức cho người xuất cảnh trái phép; 01 chuyên án đấu tranh với đối tượng buôn bán, vận chuyển hàng cấm (pháo nổ) qua biên giới. Bắt giữ, xử lý 498 vụ/976 đối tượng/258 phương tiện, thu giữ 239,539 gam ma túy các loại;18,55m3 cát; 09 chiếc xe máy, 01 vỏ tàu xi măng, 03 máy bơm cùng dụng cụ hút cát; 06 chiếc xe máy, 03 mảng xốp bàn giao công an điều tra xử lý theo thẩm quyền. Xử phạt hành chính và phát mại hàng hóa nộp ngân sách tỉnh tổng giá trị trên 6,3 tỷ đồng. Phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ 41 vụ/56 đối tượng/29 phương tiện (tang vật thu giữ gồm 5,572 gam ma túy các loại), xử phạt hành chính trong lĩnh vực thương mại, thủy sản và an ninh trật tự, tổng số 36 vụ/49 đối tượng/27 phương tiện, trị giá hàng hóa trên 351 triệu đồng.
Tiếp chúng tôi nơi phòng khách thoang thoảng hương hoa ly dịu ngọt, đồng chí trung tá Diệp Mạnh Hảo, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái vui vẻ nói: “Những tháng cuối năm, nhu cầu xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam và lượng công dân Trung Quốc xuất cảnh về nước tăng cao, trong khi phía nước bạn từ ngày 15/12/2021 thực hiện “nhập cảnh hẹn trước”, kéo dài thời gian làm thủ tục, mỗi ngày chỉ cho phép 100 công dân Trung Quốc nhập cảnh. Đồng thời hạn chế, tạm dừng hàng hóa Việt Nam xuất khẩu dẫn đến ùn tắc người và phương tiện, hàng hóa…gây mất an toàn trật tự xã hội, môi trường tại khu vực cửa khẩu. Cùng đó, hoạt động của các loại tội phạm dịp cuối năm diễn biến phức tạp, nhất là tội phạm ma túy, pháo nổ, xuất nhập cảnh trái phép. Mặc dù đơn vị hoạt động phân tán, nhỏ lẻ và thời tiết khí hậu diễn biến phức tạp, nhưng cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái với bản lĩnh chính trị vững vàng, đoàn kết và an tâm công tác, nên đã hoàn thành tốt nhiệm vụ. Năm 2021, đơn vị phát hiện, bắt giữ, xử lý 21 vụ/20 đối tượng, trong đó: Khởi tố 03 vụ/03 đối tượng có hành vi mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy; xử lý 11/11 đối tượng, phạt tiền 11 vụ/11 đối tượng nộp ngân sách nhà nước 41 triệu đồng. Ngăn chặn 242 lượt người Việt Nam có ý định xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc tìm việc làm”.
Đẩy mạnh công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19
Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch trong tình hình mới đúng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và UBND tỉnh Quảng Ninh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch; tăng cường lực lượng, phương tiện, vũ khí, trang thiết bị, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng trên địa bàn tập trung vào nhiệm vụ quản lý chặt chẽ biên giới, cửa khẩu, cảng biển nhằm ngăn chặn dịch bệnh lây lan vào địa bàn. Hiện nay, các đơn vị bộ đội biên phòng và lực lượng chức năng địa phương vẫn triển khai 04 tổ công tác; 100 tổ/466 người kiểm soát phòng chống dịch Covid-19 trên biên giới và vùng biển. Xây dựng kế hoạch về “Đáp ứng tình huống khi có 1.000 người mắc Covid-19 trong cộng đồng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh”; chỉ đạo các đơn vị xây dựng “Phương án chiến đấu tại chỗ bảo vệ tổ (chốt) phòng, chống dịch; tổ chức bố trí, sử dụng lực lượng phương tiện phòng chống tăng cường thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, kiểm soát ngăn chặn xuất nhập cảnh trái phép và phòng chống dịch trên biên giới” và đã tổ chức tuyên truyền tập trung 82 buổi/1967 người nghe; trực tiếp tuyên truyền tại hơn 6.000 hộ gia đình với trên 22.000 người và phát trên 20.000 tờ rơi về phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Dừng chân ở chốt 65 sau khi đưa chúng tôi thăm quan chuỗi chốt mà đơn vị quản lý, đồng chí thượng tá Trần Hồng Hải, Chính Trị viên Đồn Biên phòng Hải Hòa cho chúng biết: “Thực hiện nhiệm vụ phòng chống dịch Covid-19, ngay từ những ngày đầu năm đơn vị đã quán triệt chỉ thị 262 CT/ĐU; kế hoạch 70/KH-BCH ngày 07/01/2021, xây dựng kế hoạch số: 22/KH-ĐBP, ngày 11/01/2021 Về tăng cường phòng chống xuất nhập cảnh trái phép và phòng, chống dịch Covid-19. Xây dựng và triển khai kế hoạch, phương án, kế hoạch chi viện lực lượng phòng chống dịch bệnh sát với tình hình thực tiễn. Tăng cường công tác giám sát và quản lý sức khỏe, phòng chống lây nhiễm cho bộ đội, nhất là lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ trên biên giới. Hiện nay Đồn Biên phòng Hải Hòa đang duy trì: 01 đội cơ động/58 đồng chí; 11 tổ/chốt. Năm 2020, khi thành lập chốt thì 100% các chốt là nhà bạt, điều kiện làm việc và sinh hoạt của anh em rất khó khăn và vất vả. Từ tháng 3/2021, đơn vị chúng tôi được xây dựng nhà tôn cho chốt 65, số chốt còn lại là mượn nhà của người dân. Trong năm 2021, đơn vị đã tổ chức tuần tra được 346/lượt xuồng/1780 lượt cán bộ chiến sĩ tham gia. Tổ chức phát động phòng trào: “Toàn dân tham gia phòng chống dịch bệnh Covid-19 và xuất nhập cảnh trái phép” ở khu vực biên giới, trong đó: 02 buổi/150 người, tuyên truyền đến 350 hộ/673 người, 1380 hộ gia đình đã ký kết”.
Khi thấy tôi đứng lặng nhìn đám xác muỗi và thiêu thân, bọ dĩn nằm la liệt bên đĩa cắm hương muỗi trên nền nhà, đồng chí thiếu tá Nguyễn Xuân Hiếu chia sẻ: “Đặc điểm của các tổ chốt là ở gần bờ sông bãi sú, nên mỗi khi trời về chiều và đêm thì lượng muỗi, thiêu thân và bọ dĩn nhiều vô kể. Vẫn biết là đốt hương muỗi là độc hại, nhưng nếu không đốt thì anh em không thể làm việc và ngủ được. Chốt chúng tôi có 3 đồng chí, vừa đảm nhận trách nhiệm bảo vệ biên giới, phòng chống dịch và xuất nhập cảnh trái phép và cũng vừa phải tự lo hậu cần bếp núc. Điều khó khăn nhất của chốt chúng tôi cũng như tất cả các tổ, chốt trong đơn vị là: Xa chợ, thiếu nước ngọt và điện, nên các anh em ở đây rất vất vả trong điều kiện sinh hoạt hàng ngày. Vì chưa có hệ thống điện riêng biệt, nên đường điện ở các chốt vẫn phải dùng nhờ người dân; còn vấn đề không có nước, thì hàng ngày anh em phải thay phiên nhau đi xin nước và chở về để dùng tiết kiệm”.
Xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững chắc
Đồn Biên phòng Hải Hòa bắt giữ tội phạm buôn pháo nổ.
Thực hiện chỉ thị số 01/CT-TTg, ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ “Về việc tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương các giải pháp hiệu quả, trọng tâm để huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Phối hợp chặt chẽ với các ban ngành, đoàn thể và địa phương thường xuyên đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền giáo dục đến cán bộ, nhân dân khu vực biên giới. Trong đó tập trung tuyên truyền nội dung của các chỉ thị, nghị quyết của Đảng như: Nghị quyết Đại hội XII, XIII của Đảng; Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8(Khóa XI) về Chiến lược bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới; Nghị quyết số 33-NQ/TW (ngày 28/9/2018) của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia; Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo…”, để đồng bào các dân tộc hiểu rõ chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về vấn đề chủ quyền và biên giới, nâng cao nhận thức và cảnh giác với các thủ đoạn chống phá Đảng, Nhà nước từ các thế lực thù địch, từ đó tạo sự đồng thuận cao trong các tầng lớp nhân dân, tăng cường thế trận lòng dân trong khu vực phòng thủ vùng biên giới và hải đảo. Hiện nay trên khu vực biên giới và hải đảo, Bộ Chỉ huy Biên phòng Tỉnh đã thành lập và duy trì hoạt động hiệu quả 367 tổ/619 hộ/468 phương tiện với 3.271 thành viên tham gia quản lý, bảo vệ 98 cột mốc/120.922 km đường biên giới và các bến cảng, bến bãi. Trong đó, 31 tổ tự quản đường biên cột mốc (619 hộ, 619 thành viên), quản lý 98 cột mốc/120.922 km đường biên giới và các bến cảng; 293 tổ an ninh trật tự thôn, bản, khu (2.075 hộ, 2075 thành viên), 29 tổ tàu thuyền an toàn – đoàn kết (468 phương tiện, 468 thành viên), 14 tổ bến bãi an toàn (109 thành viên).
Tiếp đón chúng tôi tại phòng khách của đơn vị, đồng chí trung tá Đỗ Văn Quang, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu Hoành Mô giới thiệu: “Toàn huyện Bình Liêu có 43 km đường biên giới, có Cửa khẩu Hoành Mô, điểm thông quan Đồng Văn và một số lối mở xuất hàng hóa theo quyết định của UBND tỉnh Quảng Ninh. Để xây dựng khu vực biên giới vững mạnh, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Hoành Mô thường xuyên phối hợp với các ban ngành, đoàn thể ở cơ sở tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật cho cán bộ, nhân dân. Trọng tâm là tuyên truyền các nội dung về Nghị định thư phân giới cắm mốc, Hiệp định về quy chế quản lý biên giới, Hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu biên giới đất liền Việt Nam – Trung Quốc. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không tiếp tay, không xuất nhập cảnh trái phép, khi phát hiện người lạ xuất hiện trên khu vực biên giới, phải thông báo cho lực lượng biên phòng, lực lượng liên quan để xử lý kịp thời. Tiêu biểu như: Đồn Biên phòng Cửa khẩu Hoành Mô phối hợp với tổ tự quản đường biên, cột mốc thôn Nà Sa, xã Hoành Mô thường xuyên tuần tra bảo vệ đường biên, cột mốc trên địa bàn thôn…”.
Xây dựng, bảo tồn di tích lịch sử Anh hùng
Đài Tưởng niệm Liệt sĩ Pò Hèn.
Trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh cùng với toàn Đảng, toàn quân và nhân dân ta đã anh dũng chiến đấu bảo vệ tổ quốc thân yêu. Cuộc chiến đấu ngày 17/2/1979, 45 cán bộ chiến sĩ Đồn Biên Phòng Pò Hèn (Đồn Biên phòng 209) đã anh dũng hi sinh cùng với nhóm công nhân Lâm trường Hải Sơn và nữ nhân viên thương nghiệp Hoàng Thị Hồng Chiêm, khi phải chống lại lực lượng quân thù đông hơn 30 lần bất ngờ tấn công. Để ghi công ơn các liệt sĩ đã anh dũng hi sinh thân mình bảo vệ tổ quốc, ngày 19/5/2010, trên nền doanh trại cũ của Đồn Biên phòng Pò Hèn, Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã xây dựng một tượng đài mang tên: “Đài Tưởng niệm Liệt sĩ Pò Hèn”.
Trong không gian tưởng niệm tĩnh lặng và thành kính mùi hương trầm đang lan tỏa, đồng chí thiếu tá Phùn Văn Dũng, Chính trị viên Phó Đồn Biên phòng Pò Hèn xúc động nói: “Đài Tưởng niệm Liệt sĩ Pò Hèn là một địa danh anh hùng đã đi vào lịch sử dân tộc Việt Nam, về tấm gương anh dũng hi sinh của 45 liệt sĩ Đồn Biên phòng Pò Hèn, trong trận chiến vào lúc 6h30 sáng ngày 17/2/1979 với chiến công oanh liệt. Trong đó có đồng chí Bùi Viết Lượng, chiến sĩ Đồn Pò Hèn và chị Hoàng Thị Hồng Chiêm là người yêu của đồng chí. Khu Tưởng niệm có diện tích trên 85.000m2, gồm: Đài Tưởng niệm, nhà bia, đỉnh hương, khu trưng bày… Đài tưởng niệm cao 16m được ốp đá trắng, có hình tượng 03 bàn tay chụm vào nhau với ngôi sao năm cánh ở giữa, vừa thể hiện tình yêu thương của đất mẹ với những người con đã ngã xuống trên mảnh đất này, vừa tiêu biểu cho ba dân tộc Kinh, Dao và Sán Chỉ sống ở đây. Đồn Biên phòng Pò Hèn chúng tôi rất tự hào được quản lý, bảo tồn và chăm sóc việc dâng hương, cũng chính là đang vinh dự thay mặt cho toàn thể cán bộ chiến sĩ Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Quảng Ninh tri ân công ơn những đồng đội của đơn vị năm xưa”.
Những giá trị nhân văn về hình ảnh người chiến sĩ Biên phòng
Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ học sinh dân tộc có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn
Với khẩu hiệu “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt” và “Giúp đồng bào cũng chính là giúp mình”, thời gian qua bên cạnh vai trò nòng cốt, chuyên trách trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới của tổ quốc, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã luôn tích cực chăm lo đời sống của người dân các dân tộc trên địa bàn biên giới, xây dựng nhiều mô hình giúp dân phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội. Triển khai chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức cho người phụ nữ nói riêng, người dân nói chung. Thực hiện chương trình “Nâng bước em tới trường” và mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng”, năm 2021, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã trao tặng 510 triệu đồng cho 85 học sinh có hoàn cảnh khó khăn, mỗi học sinh 500.000 đồng/tháng, qua đó Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã và đang tiếp sức, nuôi dưỡng ước mơ và nâng bước cho những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vươn lên trong học tập.
Đồng chí trung tá Mai Văn Thể, Chính trị viên Đồn Biên phòng Bắc Sơn cho biết: “Hiện đơn vị chúng tôi nhận đỡ đầu cả 03 người con của ông Choỏng Bắc Tài, ở thôn Phình Hồ, xã Bắc Sơn, thành phố Móng Cái. Trong đó, người con gái lớn của ông là Choỏng Tài Múi được đơn vị hỗ trợ suốt đời, 02 cháu Choỏng Văn Chiu và Choỏng Văn Tý được đơn vị hỗ trợ theo chương trình “Nâng bước em tới trường” và mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng”. Việc đơn vị nhận con nuôi và đỡ đầu cho các cháu học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn là việc làm thực tâm thể hiện tình cảm giữa lực lượng Bộ đội Biên phòng với đồng bào các dân tộc ở biên giới tổ quốc”.
Chia tay cán bộ chiến sĩ Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh chiều cuối đông trong tiết trời giá lạnh, nhìn xe lướt qua những bản, làng thanh bình với những mái ngói đỏ tươi bên những vườn cây xanh tốt, đâu đó vài cây đào phai đang e ấp khoe sắc. Chúng tôi chợt ấm áp và thầm cảm ơn những chiến sĩ mang quân hàm xanh, các anh đã và đang là “lũy thép” vững chắc nơi tuyến đầu tổ quốc.
Bài và ảnh: Ánh Nguyệt