Ngày 13/10/1945, sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư gửi giới Công Thương Việt Nam. Điều này cho thấy, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng vai trò của doanh nghiệp, doanh nhân.
Là người coi trọng nền tảng văn hoá, nên Chủ tịch Hồ Chí Minh rất đề cao việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp, văn hoá kinh doanh…
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, văn hóa là động lực của sự phát triển xã hội, phát triển kinh tế; văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Với các doanh nhân, Bác luôn căn dặn phải đoàn kết nội bộ, đoàn kết trên dưới, đoàn kết giữa cán bộ công nhân và đồng bào địa phương; phải chăm lo đào tạo nguồn nhân lực, phải xây dựng văn hóa doanh nghiệp, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ công nhân viên, đặc biệt, phải chăm lo đến cán bộ và công nhân nữ…. Phải phát huy sáng kiến và cải tiến kỹ thuật, tăng cường kỷ luật lao động, nâng cao năng suất và thực hành tiết kiệm. Bác dặn phải dân chủ, phải công khai, phải xây dựng và phát huy tốt vai trò của các tổ chức đoàn thể trong doanh nghiệp.
Văn hóa kinh doanh theo Tư tưởng Hồ Chí Minh
Trong bài Hoan nghênh Hội nghị cán bộ quản lý xí nghiệp trên báo Nhân dân số ra ngày 9/11/1955, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên những phẩm chất cần có của người đứng đầu xí nghiệp, doanh nghiệp: Đó là “phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính. Phải thật sự chống bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí. Phải nâng cao cảnh giác, bảo vệ xí nghiệp. Phải khéo đoàn kết và lãnh đạo công nhân…” (Báo Nhân dân, số 616, ngày 9/11/1955).
Đối với người lao động trong xí nghiệp, doanh nghiệp, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn cần phải học nhiều thứ: chính trị, văn hóa, kỹ thuật, nghiệp vụ. Ngoài cách học ở trường, ở lớp, học trên sách, báo…, có một cách học rất tốt ai cũng có thể tham gia hàng ngày, đó là cách học tập ngay trong sản xuất, học tập những người, những nhân tố và đơn vị tiên tiến. Người tiên tiến cũng là những người lao động bình thường, nhưng trong tư tưởng, trong phương pháp làm việc của họ có những điểm tốt có thể giúp cho sản xuất và công tác tiến nhanh, tiến mạnh. Chúng ta phải vì lợi ích chung mà dốc lòng học tập những điểm tốt ấy để cải tiến công tác một cách thường xuyên…. Như vậy là làm cho sáng kiến, kinh nghiệm chung ngày càng dồi dào, trình độ tư tưởng, tổ chức, kỹ thuật chung ngày càng nâng cao. Do đó, sản xuất phát triển ngày càng nhanh và vững.
Đối với việc kinh doanh của doanh nghiệp, theo Bác thì sản xuất phải “nhanh, nhiều, tốt, rẻ”, người sản xuất phải thực thà, sản xuất hàng hóa tốt cho đồng bào dùng, không nên trưng bày hàng tốt mà bán hàng xấu. Bác yêu cầu phải đẩy mạnh phong trào thi đua trong các doanh nghiệp, thường xuyên tổng kết những kinh nghiệm tốt, những điển hình hay để nhân rộng trong cả nước. Bác thường xuyên nhắc nhở phải nhìn ra nước ngoài để học tập kinh nghiệm của các nước tiên tiến trong quản lý sản xuất….
Có thể thấy, văn hoá kinh doanh là một cấu phần rất quan trọng tạo nên văn hoá doanh nghiệp, có giá trị điều hướng cho toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp, nét văn hoá của doanh nghiệp đó. Trong cuộc hành trình phát triển kinh tế và xã hội, văn hoá kinh doanh của mỗi doanh nghiệp đóng vai trò vô cùng quan trọng, không chỉ là yếu tố tạo nên danh tiếng và uy tín mà còn là nền tảng để xây dựng sự phát triển bền vững.
Trong bài tham luận này, tôi sẽ phân tích một cách kỹ lưỡng về vấn đề văn hoá kinh doanh của các doanh nghiệp, dựa trên những lời dặn dò và triết lý của Bác Hồ.
1)Sản xuất “Nhanh, Nhiều, Tốt, Rẻ”:
Bác Hồ đã dặn dò rằng sản xuất phải “nhanh, nhiều, tốt, rẻ”. Điều này đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao năng suất lao động, tối ưu hóa quy trình sản xuất để có thể cung cấp sản phẩm chất lượng, giá cả phải chăng và đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Sự tập trung vào chất lượng sản phẩm và hiệu suất làm việc là yếu tố quyết định để một doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh khốc liệt ngày nay.
2)Thực thà và Tôn trọng người tiêu dùng:
Văn hoá kinh doanh của mỗi doanh nghiệp phải được xây dựng trên tinh thần thực thà và tôn trọng người tiêu dùng. Điều này có nghĩa là không chỉ sản xuất hàng hóa chất lượng mà còn phải đảm bảo tính minh bạch và trung thực trong mọi hoạt động kinh doanh. Tôn trọng và lắng nghe ý kiến phản hồi từ người tiêu dùng không chỉ giúp doanh nghiệp cải thiện sản phẩm mà còn tạo ra một mối quan hệ lâu dài và bền vững với khách hàng, từ đó tạo dựng uy tín, và thương hiệu của doanh nghiệp vững chắc trên thương thường và trong lòng người tiêu dùng. Chính điều nãy đã tạo nên những doanh nghiệp có lịch sử phát triển hàng chục năm tại Việt Nam.
3)Phong trào thi đua và Học hỏi kinh nghiệm:
Bác Hồ đã khuyến khích mạnh mẽ phong trào thi đua trong các doanh nghiệp, xem đó là một cách để thúc đẩy sự phát triển và nâng cao hiệu suất lao động. Việc tổ chức tổng kết kinh nghiệm tốt, học hỏi từ các doanh nghiệp tiên tiến trong và ngoài nước là điều không thể thiếu trong quá trình xây dựng và phát triển văn hoá kinh doanh của mỗi doanh nghiệp.
4)Nhìn ra nước ngoài để học hỏi kinh nghiệm:
Bác Hồ thường nhắc nhở về việc nhìn ra nước ngoài để học hỏi kinh nghiệm của các nước tiên tiến trong quản lý sản xuất. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay khi môi trường kinh doanh đang ngày càng phức tạp và đòi hỏi sự linh hoạt và đổi mới liên tục. Hơn nữa, đến nay, Việt Nam đã có quan hệ chính thức với 189/193 quốc gia và vùng lãnh thổ (trong đó có 6 đối tác chiến lược toàn diện, 18 đối tác chiến lược, 12 đối tác toàn diện) và có quan hệ thương mại với 224 đối tác và quan hệ hợp tác với hơn 300 tổ chức quốc tế. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp trong nước phải tự nâng cao năng lực để nắm bắt tốt các cơ hội hợp tác quốc tế.
Theo tôi, văn hoá kinh doanh của mỗi doanh nghiệp không chỉ là yếu tố quyết định thành công mà còn là nền tảng để xây dựng một môi trường làm việc tích cực và phát triển bền vững. Việc áp dụng những nguyên tắc và giá trị mà Bác Hồ đã truyền đạt sẽ giúp mỗi doanh nghiệp không chỉ đạt được thành công kinh doanh mà còn góp phần vào sự phát triển và thịnh vượng chung của xã hội và đất nước.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa là một di sản vô cùng quý báu, đã và đang định hướng cho việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Đặc biệt, tư tưởng của Người về văn hóa doanh nghiệp, trong đó có văn hoá kinh doanh có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với cộng đồng doanh nghiệp doanh nhân trong thời kỳ hội nhập; trở thành chìa khoá vàng để thúc đẩy và xây dựng văn hoá Kinh Doanh lành mạnh của Doanh Nghiệp.
Vận dụng Tư tưởng Hồ Chí Minh tại SHINEC
Shinec coi văn hoá doanh nghiệp là trục xuyên tâm để phát triển bền vững. Rút ra bài học từ tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hoá kinh doanh, Shinec tin rằng văn hóa kinh doanh có đạo đức là nền tảng của sự phát triển bền vững. Với mục tiêu duy trì vị thế, thương hiệu, danh tiếng của Công ty Cổ phần Shinec, ngoài tuân thủ các quy định pháp luật, chúng tôi đã xây dựng cuốn Nội quy lao động, nhằm đặt ra các quy tắc ứng xử chung, xác định rõ nghĩa vụ, trách nhiệm của cán bộ nhân viên, và đồng thời là căn cứ kỷ luật và thực hiện cán bộ vật chất đối với nhân viên vi phạm để đảm bảo tính trung thực và khách quan trong đạo đức nghề nghiệp của toàn thể cán bộ, nhân viên Shinec.
Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Shinec (Hải Phòng), doanh nhân Phạm Hồng Điệp
Từ văn hoá kinh doanh trung thực và có đạo đức, chúng tôi đã xây dựng nên văn hoá doanh nghiệp riêng của chính mình.
Văn hoá kinh doanh của doanh nghiệp có thể được hình thành từ khi doanh nghiệp mới thành lập. Nhưng qua quá trình hoạt động, văn hoá kinh doanh cần được điều chỉnh để phù hợp với thực tế của xã hội, nhưng luôn gắn với 4 yếu tố cốt lõi theo như tư tưởng Hồ Chí Minh đã phân tích ở trên.
Shinec đã có gần 23 năm xây dựng và phát triển trên nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp tàu thuỷ, đến phát triển và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp.
Dù trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh nào, Shinec cùng đều luôn lấy yếu tố đặt lợi ích của đối tác, bạn hàng lên hàng đầu. Nhờ đó, Shinec đã đạt được nhiều bước tiến lớn, đặc biệt là trong lĩnh lực đầu tư và kinh doanh hạ tầng.
Tại Shinec, việc đặt lợi ích của đối tác, bạn hàng còn phải được lồng ghép với lợi ích của Quốc gia, dân tộc. Do đó, ngay từ khi bắt tay xây dựng Khu công nghiệp đầu tiên của Shinec là KCN Nam Cầu Kiền tại Hải Phòng, chúng tôi đã muốn xây dựng nơi đây thành mô hình điểm, thành khu công nghiệp sinh thái kiểu mẫu phát triển theo mô hình kinh tế tuần hoàn.
Shinec cũng đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá một trong những điển hình của khu công nghiệp tư nhân trong việc chủ động thực hiện cam kết quốc tế về phát triển bền vững của Chính phủ.
Mới đây, chúng tôi đã thực hiện và công bố báo cáo ESG về phát triển bền vững. Thông qua việc tham gia báo cáo ESG và thúc đẩy phát triển bền vững, Shinec không chỉ đặt mình vào vị trí cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường, mà còn định hình được hình ảnh và thương hiệu của mình như một doanh nghiệp tiên phong và chịu trách nhiệm trong xã hội.
Báo cáo ESG sẽ được Shinec thực hiện đánh giá và công bố hàng năm như là sự cám kết cao nhất của Shinec trong việc thực hiện mục tiêu phát triển xanh, bền vững, và vì cộng đồng.
Tại Shinec, phong trào học tập và nghiên cứu khoa học cũng được đẩy mạnh thông qua sáng kiến Câu lạc Eco Nam Cầu Kiền, với 2 nhóm hoạt động chính. Một nhóm là ECO gồm các chủ doanh nghiệp và một là ECO gồm các kỹ sư môi trường của doanh nghiệp. Thông qua sự sinh hoạt của các câu lạc bộ này, chúng tôi truyền đạt thông tin, kiến thức, quy định pháp luật trong bảo vệ môi trường để thay đổi dần ý thức của các doanh nghiệp với nội dung này. Đối với nhóm kỹ sư, họ sẽ giao lưu cùng với nhau để trao đổi về công nghệ sản xuất sao cho tiết kiện được nước, năng lượng, giảm phát thải…
Công ty cũng thường xuyên tổ chức các khoá đào tạo cho người lao động về chuyên môn và công tác quản trị để nâng cao năng lực của người lao động. Thường xuyên tạo ra các phong trào thi đua lao động sôi nổi, với điển hình là “Chiến dịch 56 ngày đêm” – Lấy ý tưởng từ Chiến dịch Điện Biên Phủ (13/4-7/5/1954) để khích lệ tinh thần lao động, và đạt được những thành tích nổi bật trong hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Shinec cũng thường xuyên hợp tác với các đối tác nước ngoài nên người lao động của Shinec có điều kiện được cọ xát, thử sức trong môi trường làm việc quốc tế, được làm việc với đối tác nước ngoài, qua đó nâng cao trình độ chuyên môn rất nhanh.
Và không chỉ với Shinec, chúng tôi còn lan toả tinh thần, văn hoá kinh doanh, văn hoá doanh nghiệp này tới hệ sinh thái các doanh nghiệp trong KCN Nam Cầu Kiền và trong các Khu, cụm công nghiệp khác trong cả nước mà Shinec đang đầu tư.
Nhờ văn hoá kinh doanh lấy sự tử tế và trung thực làm hàng đầu, cùng văn hoá doanh nghiệp lấy chữ TÂM làm trục, Shinec đã giữ chân những nhân sự tài năng, góp phần tạo nên sự phát triển lâu dài của toàn công ty.
Qua thực tế từ Shinec, tôi khẳng định, Văn hoá doanh nghiệp là hồn cốt của doanh nghiệp, làm nên giá trị thương hiệu của doanh nghiệp và giá trị sản phẩm của xã hội. Lời dạy của chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đúng trong mọi góc độ của giá trị dân tộc Việt Nam, con người Việt Nam. Và trong cơ chế thị trường, xây dựng và phát triển đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội, thì mỗi doanh nhân là những chiến sĩ thời bình (anh bộ đội cụ Hồ) thực hiện nhiệm vụ trên mặt trận kinh tế để chấn hưng đất nước.
Ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch Công ty CP Shinec tại Diễn đàn
