Ngày 27/4/1963, thay mặt Hội đồng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Văn Đồng đã ký quyết định số 58-CP thành lập Phòng Thương mại nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Trong thời kỳ đầu mới thành lập, VCCI đã duy trì và mở rộng quan hệ thương mại giữa Việt Nam với các nước, chủ yếu là các nước nằm ngoài hệ thống xã hội chủ nghĩa nhằm mục tiêu đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu của đất nước; đồng thời một nhiệm vụ quan trọng hơn của VCCI là thông qua giao lưu kinh tế để mở rộng quan hệ với các nước, phá thế bị bao vây, phong toả về kinh tế; triển khai các hoạt động nghiên cứu thị trường, luật lệ buôn bán quốc tế để chuẩn bị cho việc mở rộng các hoạt động kinh tế, thương mại sau này.
Đại hội VCCI lần thứ VII nhiệm kỳ 2021-2026 vinh dự được đón tiếp Thủ tướng Chính Phủ Phạm Minh Chính tới dự.
Những mốc son của VCCI
Hoạt động của VCCI trong giai đoạn này gắn chặt với yêu cầu nhiệm vụ của đất nước trong điều kiện có chiến tranh và đã đạt được những kết quả tích cực. VCCI đã góp phần khai thông thị trường các nước tư bản chủ nghĩa, phá thế bao vây cấm vận và đặt nền móng xây dựng quan hệ buôn bán, giao lưu thương mại giữa Việt Nam với các nước này.
Sau khi thống nhất đất nước năm 1975, hoạt động của VCCI được mở rộng trên phạm vi toàn quốc và không chỉ tập trung vào lĩnh vực mở rộng hoạt động ngoại thương của Việt Nam mà còn hỗ trợ phát triển sản xuất trong nước, phát triển các ngành công nghiệp để tái thiết và phát triển kinh tế sau chiến tranh. Chính vì vậy, đầu năm 1982, được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, VCCI đã đổi tên thành Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.
Công cuộc đổi mới năm 1986 đã tạo ra sức sống mới cho nền kinh tế và đem lại những cơ hội và bước phát triển mạnh mẽ cho VCCI. Với bề dày kinh nghiệm thúc đẩy hợp tác với các nước có nền kinh tế thị trường, VCCI là một trong những tổ chức đi đầu trong việc thực hiện đường lối đổi mới và đã đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy quan hệ thương mại, buôn bán giữa Việt Nam với các nước cũng như kêu gọi, thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Trong giai đoạn này, VCCI gần như là cửa ngõ duy nhất nối liền hoạt động thương mại, hợp tác, đầu tư giữa Việt Nam với nước ngoài. VCCI đã đi tiên phong trong việc khai phá và mở rộng thị trường quốc tế, kể cả những thị trường mà Việt Nam chưa có quan hệ ngoại giao như Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc, Israel, Nhật Bản …
Đến năm 1993, từ một tổ chức chịu sự giám sát của Bộ trưởng Ngoại thương, VCCI đã tách ra thành một tổ chức độc lập với hai chức năng cơ bản là chức năng đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, tham mưu, tư vấn cho Chính phủ và chức năng xúc tiến thương mại, đầu tư. Việc bổ sung thêm chức năng đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của VCCI. Với tư cách là tổ chức quốc gia đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, VCCI đã góp phần thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển thể chế kinh tế thị trường ở Việt Nam, xây dựng đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân, cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư, trở thành cầu nối quan trọng giữa Nhà nước và doanh nghiệp cùng hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế đất nước.
59 năm qua, trong bất cứ hoàn cảnh nào, VCCI cũng có những đóng góp to lớn đối với sự phát triển của nền kinh tế, của cộng đồng doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân Việt Nam. Đến nay, VCCI trở thành tổ chức quốc gia có chức năng đại diện để bảo vệ quyền lợi và xúc tiến hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam trong điều kiện tiếp tục hoàn thiện thể chế thị trường và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, VCCI cũng thiết lập quan hệ hợp tác chặt chẽ với gần 200 tổ chức đối tác quốc tế để hỗ trợ các doanh nghiệp vươn ra thị trường toàn cầu.
VCCI là thành viên tích cực của Phòng Thương mại Quốc tế (ICC), Tổ chức Giới chủ quốc tế (IOE), Liên đoàn Phòng Thương mại và Công nghiệp châu Á – Thái Bình Dương (CACCI), Phòng Thương mại và Công nghiệp các nước ASEAN (ASEAN CCI) và các tổ chức khác của cộng đồng doanh nghiệp và giới chủ thế giới.
VCCI đã đi đầu trong việc nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về doanh nghiệp và doanh nhân; đã đưa ra thông điệp “Doanh nhân – người lính thời bình” để cổ vũ và phát động tinh thần doanh nhân trong xã hội, đã tổ chức tôn vinh và trao tặng danh hiệu “Cúp Thánh Gióng”, “Cúp Bông hồng Vàng”, “Giải thưởng Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp” và các giải thưởng có uy tín khác cho các doanh nhân Việt Nam tiêu biểu. Đặc biệt, VCCI đã chủ động đề xuất và tham gia biên soạn đề án trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết “Xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế” – văn kiện đầu tiên của Đảng và Nhà nước ta về doanh nhân.
Đại hội VCCI lần thứ VII nhiệm kỳ 2021-2026.
Để góp phần tạo ra động lực cải cách từ cơ sở, trong điều kiện Chính phủ thực hiện chủ trương phân cấp mạnh mẽ, bên cạnh việc góp phần xây dựng và thực hiện Đề án cải cách hành chính của Chính phủ, VCCI đã tổ chức nghiên cứu, công bố và tư vấn hỗ trợ các địa phương nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), tạo phong trào thi đua, nâng cao chất lượng điều hành kinh tế và cải cách hành chính ở các địa phương. Công trình nghiên cứu được đánh giá cao và có hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong các địa phương.VCCI đã chủ trì nghiên cứu, công bố báo cáo thường niên và các báo cáo định kỳ khác về tình hình doanh nghiệp và kiến nghị kịp thời những giải pháp, chính sách với Chính phủ.
VCCI cũng chủ trì và đồng chủ trì nhiều diễn đàn đối thoại chính sách kinh tế và kinh doanh lớn, có uy tín ở Việt Nam như: Hội nghị thường niên Thủ tướng gặp doanh nghiệp, Diễn đàn kinh tế Việt Nam, Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam – VBF… Nhiều diễn đàn quốc tế lớn của giới doanh nhân cũng được VCCI tổ chức thành công ở Việt Nam như: Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp APEC, Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam, Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp EU – ASEAN, Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp GMS, ASEAN BIS, ASEAN BAC… và các diễn đàn kinh doanh với các nước có sự tham gia của các CEO hàng đầu và nhiều nguyên thủ, người đứng đầu Chính phủ các nước trên thế giới.
Trong lĩnh vực thúc đẩy khởi nghiệp và đào tạo, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, VCCI là tổ chức đi đầu trong việc tổ chức các Festival khởi nghiệp và xây dựng mạng lưới các trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong cả nước. Chương trình đào tạo Khởi sự và phát triển doanh nghiệp (SIYB) do VCCI phối hợp với tổ chức Lao động quốc tế (ILO) thực hiện được triển khai ở hầu hết tỉnh, thành phố trong cả nước.
Chương trình đào tạo quản trị doanh nghiệp cấp cao phối hợp với INSEAD, với EuroCham, với Keidanren (Liên đoàn các tổ chức kinh tế Nhật Bản)… là những chương trình đào tạo doanh nghiệp có uy tín hàng đầu ở Việt Nam được VCCI tổ chức từ rất sớm đã góp phần hình thành tư duy và kỹ năng quản trị cho các doanh nghiệp lớn ở Việt Nam.
VCCI đã được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhất và nhiều phần thưởng cao quý khác. VCCI được Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) đánh giá là một trong những phòng thương mại và công nghiệp năng động nhất trong các nước đang phát triển.
Việc góp phần cải cách thể chế, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và nền kinh tế sau đại dịch là một cuộc trường chinh. Với tư cách là tổ chức quốc gia, VCCI sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nhân, doanh nghiệp trong cuộc trường chinh gian nan và quang vinh đó!
Sinh khí mới
Đại hội toàn quốc VCCI lần thứ VII diễn ra trong thời gian từ 30-31/12/2021 với chủ đề: “Doanh nghiệp vững mạnh – Quốc gia hùng cường, thịnh vượng”, một lần nữa khẳng định quyết tâm và những nỗ lực của VCCI trong việc hỗ trợ doanh nghiệp, đề cao, trân trọng sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp Việt trong quá trình phát triển và dựng xây Đất nước.
Đại hội đã quyết định những vấn đề trọng đại như: đổi tên Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam thành Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam; đề ra 6 nhiệm vụ giải pháp trọng tâm và 3 đột phá chiến lược, mạnh dạn và có tư duy mới trong hệ thống, điều này mới tạo đột phá cho nhiệm kỳ mới. “Thành công của Đại hội là chúng ta tập hợp được đội ngũ doanh nghiệp “đầu đàn” của Việt Nam, những doanh nghiệp thành công, doanh nghiệp có trách nhiệm đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công khẳng định.
Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam – Phạm Tấn Công là Tổ phó Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát văn bản QPPL.
Đại hội đã quy tụ được Ban chấp hành nhiệm kỳ 2021-2026 lớn mạnh nhất, gồm 93 thành viên có năng lực, trong đó có nhiều doanh nghiệp lớn, dẫn đầu các ngành kinh tế quan trọng của đất nước, với tổng doanh thu năm 2020 tương đương gần 100 tỷ Đô la Mỹ và lực lượng lao động trên 500.000 người. Chủ tịch Phạm Tấn Công bày tỏ sự tin tưởng: “Chúng tôi tin rằng sức mạnh chính của chúng tôi đến từ sự đoàn kết, tinh thần đổi mới sáng tạo và đặc biệt là sự ủng hộ của các hội viên và cộng đồng doanh nghiệp. Chúng tôi tin tưởng với sự ủng hộ tuyệt đối mà Đại hội đã dành cho chúng tôi, sự ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian tới, sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện của Đảng, Nhà nước, đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ và các Ban, Bộ ngành các tỉnh, thành phố”.
Trước tình hình thế giới và trong nước đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đan xen với không ít thời cơ, thuận lợi cho sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam. Bối cảnh trong nước và thế giới có nhiều diễn biến nhanh, phức tạp và khó lường, tác động sâu, rộng đến khả năng tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, đòi hỏi VCCI cần có những đổi mới căn bản, kịp thời về định hướng phát triển của tổ chức, cơ chế hoạt động, quan điểm và phương thức hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu thực tiễn, hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp khôi phục và phát triển sản xuất – kinh doanh, tạo môi trường thuận lợi để khai thác tốt và tận dụng hiệu quả cơ hội phát triển trong tình hình mới.
Với quan điểm định hướng hoạt động của VCCI phải đồng bộ với định hướng phát triển của đất nước, tầm nhìn của VCCI là: “Doanh nghiệp vững mạnh – Quốc gia hùng cường, thịnh vượng”. Sứ mệnh của VCCI là liên kết, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp, các hiệp hội doanh nghiệp bền vững, văn minh, hội nhập và ngang tầm thế giới, cùng phấn đấu xây dựng Việt Nam đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển, phồn vinh, hạnh phúc.
Ban chấp hành VCCI nhiệm kỳ 2021-2026.
VCCI sẽ luôn đồng hành, là chỗ dựa, là mái nhà chung của các doanh nghiệp, là tiếng nói, cầu nối giữa doanh nghiệp với Đảng, Nhà nước và xã hội, là “hạt nhân” gắn kết cộng đồng doanh nghiệp, lấy liên kết làm sức mạnh, cùng tạo nên một cộng đồng hợp tác, tương trợ nhau cùng phát phát triển theo tinh thần “thuận bè, thuận bạn, tát cạn Biển Đông”.
Thúc đẩy xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, chủ động tham gia sâu hơn, tích cực và hiệu quả hơn vào quá trình xây dựng pháp luật, chính sách, cải thiện môi trường kinh doanh quốc gia cũng như các địa phương. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nhà nước, đồng thời hỗ trợ, phối hợp các hiệp hội doanh nghiệp tham gia quá trình xây dựng chính sách, nhất là các chính sách chuyên ngành.
Tiên phong xây dựng văn hóa kinh doanh Việt Nam, hình thành và thúc đẩy thực hiện các quy ước, chuẩn mực chung về đạo đức kinh doanh, văn hóa doanh nhân, doanh nghiệp. Xây dựng hệ giá trị văn hoá kinh doanh Việt Nam bao gồm các giá trị văn hoá tinh hoa của dân tộc và các giá trị chuẩn mực của thế giới, nâng cao nhận thức về trách nhiệm xã hội, hướng tới mục tiêu phát triển doanh nghiệp bền vững, vì lợi ích con người và cho các thế hệ mai sau. Xây dựng, củng cố niềm tin xã hội đối với doanh nghiệp và sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp Việt Nam.
Đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong doanh nghiệp, tạo nền tảng để doanh nghiệp nắm bắt các cơ hội mới của cách mạng công nghiệp 4.0, thay đổi mô hình kinh doanh, cơ cấu lại sản phẩm và thị trường, nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh của từng doanh nghiệp cũng như cả cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, khai thác, phát huy các tiềm năng kinh tế và lợi thế của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu.
Chủ tịch VCCI khẳng định mọi hoạt động phải phục vụ cho “Doanh nghiệp vững mạnh – Quốc gia hùngg cường, thịnh vượng”. Dồn lực vào nhiệm vụ mới theo đúng tầm nhìn mục tiêu mới, có vậy mới tiến nhanh tiến xa theo đúng tinh thần “đoàn kết – đổi mới – trách nhiệm – sáng tạo”.
Chủ tịch Phạm Tấn Công cũng cho biết sẽ có kế hoạch đẩy mạnh công tác liên kết vùng. Kịp thời phục vụ nhu cầu phát triển của các doanh nghiệp vùng miền, VCCI sẽ mở thêm chi nhánh tại các địa phương, quan tâm đầy đủ cho sự phát triển chung, tạo chuyển biến cho năm 2022, tạo đà cho cả giai đoạn 2021-2025. Bám sát mục tiêu và khát vọng của đất nước tạo gía trị hiệu triệu cao.
Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh: “Đại hội đại biểu toàn quốc VCCI lần thứ VII, nhiệm kỳ 2021 – 2026 là Đại hội mang tính lịch sử, không chỉ đổi tên gọi của tổ chức mà còn đổi mới toàn diện từ tầm nhìn đến nội dung, phương thức hoạt động, thể hiện tâm huyết, trí tuệ, khát vọng của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam”.
“Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và VCCI tự hào vì đã có những đóng góp quan trọng trong xây dựng cơ đồ, vị thế mới của đất nước. VCCI sẽ xứng tầm là tổ chức quốc gia đại diện của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế” – Chủ tịch VCCI khẳng định.
HOÀI NGUYÊN